Matura 2025

>

Równania i nierówności

>

poziom podstawowy:

Równanie liniowe

Równanie liniowe

poziom podstawowy

Czym jest równanie liniowe (równanie pierwszego stopnia) ?

Równanie liniowe - to równanie, w którym występuje niewiadoma \(x\) tylko w pierwszej potędze, np.:

$$ x+1=0 $$

Jak rozwiązać równanie liniowe ?

1. Równanie należy doprowadzić do postaci:

$$ \textcolor{#c85959}{a}x+\textcolor{#449B47}{b}=0 $$

2. Za pomocą podstawowych operacji przekształacania równań grupujemy nierówność tak, aby po jednej stronie znaku równania były tylko wyrażenia z \(x-em\) a po drugiej stronie same liczby:

$$ \textcolor{#c85959}{a}x=\textcolor{#449B47}{b} $$

3. Za pomocą podstawowych operacji matematycznych: dodawania, odejmowania, mnożenia lub dzielenia doprowadzamy równanie do postaci, w której po jednej strone jest sam \(x\) a po drugiej jedna liczba:

$$ x=d $$

4. Po uporządkowaniu równania liniowego zgodnie z tymi zasadami możliwe jest otrzymanie jednego z trzech rozwiązań:

  • równanie oznaczone
  • $$ x=c $$

    Jeżeli doprowadzimy równanie liniowe do postaci, w której po jednej stronie mamy \(x\) a po drugiej stronie liczbę \(c\) to ta liczba jest rozwiązaniem rówania. Równanie, które posiada takie rozwiązanie nazywane jest równaniem oznaczonym.

  • równanie tożsamościowe (nieoznaczone)
  • $$ c=c $$

    Jeżeli doprowadzimy równanie liniowe do postaci, w której po obu stronach uzyskamy tę samą liczbę to rozwiązaniem takiego równania są wszystkie liczby rzeczywiste:

    $$ x\in \mathbb{R} $$

    lub możemy zapisać w postaci przedziału:

    $$ x\in \left( -\infty, \infty\right) $$

    Równanie, które posiada takie rozwiązanie nazywane jest równaniem tożsamościowym lub nieoznaczonym.

  • równanie sprzeczne
  • $$ c=e $$

    Jeżeli doprowadzimy równanie liniowe do postaci, w której po obu stronach uzyskamy różne liczby to w matematyce nazywamy to sprzecznością i w takim przypadku równanie nie ma rozwiązań:

    $$ x\in \varnothing $$

    (\(x\) należy do zbioru pustego)

    Równanie, które nie posiada rozwiązań nazywane jest równaniem sprzecznym.